İçindekiler
Her kadın belirli bir yaşa gelince menapoz la ilgili araştırma yapmaya, belirtileri nelerdir diye sorgulamaya ve memapozun kaç yaşında başladığını merak etmeye başlar. En nihayetinde yaş ilerledikçe menapozun da kendini göstereceği bir gerçektir. Bazı kadınlarda menapoz ilerleyen yaşlarda başlarken bazılarında daha geç yaşlarda başlayabilir. Şimdi gelin sizlere menapozla ilgili daha detaylı bilgiler sunalım.
Menopoz; adet döngüsünün son bulması ve üreme yeteneğinin kaybedilmesidir. Belirli bir yaştan sonra her kadının yaşadığı bu süreç, hastalık olarak değerlendirilmez. İlerleyen yaşla birlikte yumurtalık üretimi durur. Adet olmayı ve gebe kalmayı sağlayan progesteron ve östrojen gibi hormonlarda azalma olur. Önce adet düzensizliği meydana gelir ve kadın, yavaş yavaş adetten kesilir. Arka arkaya 12 ay boyunca adet olmamak, menopoz döneminin başladığını gösterir.
Menapoz Kaç Yaşında Başlar?
Ulusal Yaşlanma Enstitüsü’nün verilerine göre menopoza girme dönemi 45-55 yaş aralığıdır. Ekseriyetle 51 yaşından itibaren başlayan bu biyolojik olay, bazı kadınlarda ise daha erken gerçekleşir. Öyle ki, 30-40’lı yaşlarında menopoza giren kadınlar bile vardır. Bu durum prematüre menopoz (erken menopoz) olarak isimlendirilir. Otoimmün hastalıklar erken menopozun başlıca sebeplerinden biridir. Bu hastalıklar sırasında vücut, bağışıklık sistemini tıpkı bir düşman gibi görür ve ona saldırır. Yumurtalıklar da buna buna bağlı olarak zarar görür, hormon salgılayamaz ve yumurtalık rezervleri tükenir.
Öte yandan sigara bağımlılığı, bazı jinekolojik operasyonlar ve kanser tedavisi gibi faktörler de erken menopoza yol açabilir. Hiç doğum yapmayan kadınların daha erken yaşlarda menopoza girdiklerini gösteren çalışmalar vardır. Vejetaryen beslenme tarzının da erken menopozu tetiklediği düşünülmektedir. Çok zayıf kadınlarda menopoz süreci daha erken başlayabilir.
Erken yaşlarda ortaya çıkan menopozun gerekli hormon tedavileriyle iyileştirilmesi mümkün olabilir. Yapılan çalışmalara göre Türkiye’de ortalama menopoz yaşı 46-48 arasıdır.
Menopoz Ne Kadar Sürer?
Menopozda görülen semptomların ne zamana kadar devam edeceğiyle ilgili kesin bir şey söylemek zordur. Bu durum her kadında farklılık gösterir. İlk belirtilerin görülmesiyle birlikte menopoz dönemine kadar geçen süreç, ‘premenopoz’ olarak adlandırılır. Menopoza girmeden ortalama 3-5 yıl önce başlayan bu evrede adet düzensizliği meydana gelir.
Menopoza geçiş dönemi ise ‘perimenopoz’ olarak tanımlanır. Bu dönemde hormonal salgıların üretimi durur ve adet döngüsü birkaç yıl içerisinde tamamen biter. Perimenopozun süresi, derecesi ve etkileri kişiden kişiye değişir. Menopoz belirtileri en az bir veya bir buçuk yıl devam eder. Belirtilerin görülme süresi yaklaşık olarak 3-5 yıldır. Bazı kadınlarda şikayetlerin son bulması 10 yıl kadar sürebilir.
Menapoz Belirtileri Nelerdir?
Menopoz, aniden başlamaz. Çeşitli belirtilerle kendini gösterir. Menopozun en önemli belirtisi, peş peşe 12 ay boyunca hiç adet görmemektir. En yaygın menopoz belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Vajinal kuruluk ve vajina dudaklarında incelme,
- Sıcak basması (yaz mevsiminde daha da şiddetli yaşanabilir)
- Uykuya dalmada ve sürdürmede zorluk çekmek,
- Cinsel isteksizlik,
- Terleme,
- Duygudurum değişiklikleri, depresyon eğilimi, konsantrasyon bozukluğu
- Çarpıntı,
- Deride kırışıklık ve kuruluk,
- Halsizlik ve unutkanlık,
- Dudaklarda, göğüs ve çenede tüylenme,
- Ağızda kötü tat,
- Kilo artışı
Menopozdan sonra başlayan ve yaşlılık dönemine kadar sürecek olan postmenopoz döneminde menopozun belirtileri bir süre daha devam eder. Üreme organları küçülür ve bu yüzden vajinada kaşıntı, idrar sıklığında artış, rahim sarkması, idrar kaçırma, kabızlık, makat ya da idrar kesesinde sarkma gibi durumlara rastlanabilir.
Menopozun ardından deride incelme olur, saç dökülmesi başlar ve vücuttaki tüyler seyrekleşir. Menopoz sonrası kadınlarda osteoporoz baş gösterir. Kemik yapısının zayıflaması ve kemik kütlesinin azalması, kırıkları da beraberinde getirebilir. Menopozla birlikte kadınlar, her yıl %3-4 oranında kemik kaybı yaşarlar.
Menapoz Nasıl Geçer?
Menopoz, doğal bir süreçtir ve engellenmesi ya da geri döndürülmesi mümkün değildir. Fakat yaşam tarzında yapılacak bazı değişiklikler, belirtilerin şiddetini hafifletir ve bu dönemi daha rahat geçirmeyi sağlar. Her şeyden önce, menopoza giren kadınlar rutin jinekolojik muayenesini ihmal etmemeli; yılda bir defa smear testi, kemik ölçümü ve mamografi yaptırmalıdır. Terleme ve ateş basması gibi şikayetlerin giderilmesi amacıyla gerekli görülürse hormon tedavisine başlanabilir.
Menopozla birlikte kalp-damar hastalıklarının, kemik erimesinin görülme riski artar. Bu yüzden menopoza giren kadınların mümkün olduğunca kırmızı et tüketiminden uzak durması önerilir. Izgarada pişirilen yağsız etleri tercih etmek, kötü kolesterolün yükselmesini önleyecektir. Kemik erimesine karşı da süt ve yoğurt gibi ürünlerin beslenme programından eksik edilmemesi gerekir.
Tuz tüketiminin sınırlandırılması, düzenli egzersiz, alkol ve sigara kullanımından kaçınmak, tüketilen çay ve kahve miktarını azaltmak; adaçayı, papatya çayı, civanperçemi ve melisa çaylarının rahatlatıcı etkisinden faydalanmak, yemeklerde soya ürünleri kullanmak da menopoz döneminin daha kolay atlatılmasına yardımcı olur. Öte yandan menopoz döneminde olanların bir hobi edinmesi, sevdikleriyle daha fazla zaman geçirmesi önerilir. Böylelikle menopozun getirdiği ruhsal sıkıntılar berteraf edilebilir.
Özetleyecek olursak; menopoz, belirli bir yaşa ulaşan her kadının geçirdiği olağan bir süreçtir. Adet döneminin ve doğurganlığın sonlanması anlamına gelen menopoz, fiziksel ve ruhsal değişimlere neden olur. Menopoz belirtileri, menopoz yaşı ve menopoz süresi her kadında standart değildir fakat ekseriyetle 45-55 yaşlarında başlar. Belirtiler en az birkaç yıl devam eder.
Menopoz ile birlikte adet döngünüz bitse de kadınlığınız bitmez! Siz her zaman bir kadın olarak kalmaya devam edeceksiniz ve bunu ikinci baharın başlangıcı olarak görebilirsiniz!
Sağlıcakla Kalın.
