Kızamıkçığın tedavisi yoktur ve hastalık sırasında ciddi, kalıcı komplikasyonlar, hatta ölüm ortaya çıkabilmektedir. Kızamıkçık; kabakulak ve kızamık gibi çocukluk çağlarında sık rastlanan, ancak ergenlik ve erişkin döneminde de görülebilen, damlacık yolu ile insandan insana bulaşan bir virüs hastalığıdır. Kızamık ve kabakulak gibi özellikle bahar aylarında yaygın olarak görülür.
Hastalık, yuva, kreş ve okul gibi kalabalık ortamlarda çok kısa sürede bulaşabilmektedir. Çocuklarda genellikle hafif geçirilen kızamıkçık, ergenlik çağında ve erişkinlerde daha ağır seyretmektedir. Birçok genç erişkinde kızamıkçık enfeksiyonu sırasında büyük eklemlerde, ağrı ve kızarıklıkla seyreden eklem iltihaplan görülür. Eklem sorunları kısa bir süre sonra geçer, ancak nadiren müzminleştiği de görülmektedir.
Kızamıkçık, kızamık gibi önce yüzde, kulak arkasından başlayan ve başladığı yerden solan ve daha sonra kollara, bedene ve bacaklara yayılan hafif pembe döküntülerle kendisini belli eder.
Kızamıkçıkta, hekim muayenesi ile ense ve kulak arkası lenf bezlerinin ve hatta dalak büyüklüğünün varlığı ile klinik olarak ön tanıya varılır. Kesin tanı ancak virüs ayrımı ve hastalığa özgü kan testleri ile konabilir. Ancak, çoğu kez bunlara gerek kalmaz.
Anne Adaylarının Kızamıkçık Belirtilerine Dikkat Etmesi Gerekli
Kızamıkçığın en önemli ve ciddi tablosu gebe kadınların kızamıkçığa yakalanması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu hastalığı geçirmemiş kadınların, gebeliğin ilk 3 ayında hastalığa yakalanmaları durumunda, hastalik etkenleri (virüsler) plasenta yoluyla, anne rahminde büyüyen embriyoya ulaşmaktadır. Hastalık, burada gelişen ve organ taslaklarının oluşma sürecindeki embriyoyu etkileyerek doğumsal anormalliklere neden olmaktadır. Bu olaya, “doğumsal kızamıkçık sendromu” adı verilmektedir. Doğumsal kızamıkçık, sendromunda yer alan istenmeyen olaylar şöyle özetlenebilir: Büyüme ve gelişmede gerilik, prematürelik, ölü doğum ve düşükler, zeka gerilikleri, körlük, katarakt, kalp anormallikleri, sağırlık, hepatit, kanamalar.
Bu ciddi komplikasyonlar nedeniyle tüm kadınların hamile kalmadan önce bir kan testi ile kızamıkçık geçirip, geçirmediğinin test edilmesi gerekmektedir. Eğer, hastalık geçirilmediyse, kızamıkçık aşısı ile aşılanmaları ve 3 ay süre ile hamile kalmamaları tavsiye edilmektedir. Aşılanan kişilerin yüzde 98’i bu hastalığa karşı yaşam boyu korunmaktadırlar. Kızamıkçıklı hasta ile temas eden hamile bir kadın, zaman geçirmeden 3 hafta ara ile alınacak kan örneklerinde savunma cisimciklerinin (antikorların) belirlenmesini ve sonucun doktoru tarafından değerlendirilmesini istemelidir.
Bebeğimiz Kızamıkçığa Karşı Ne Zaman Aşılanmalı?
Günümüzde gerek kızamıkçık, gerekse de kabakulak, bu hastalıklara karşı aşılamanın rutin olarak yapıldığı ülkelerde son derece az rastlanır hastalıklar olmuşlardır. Kızamıkçık aşısı, kızamık ve kabakulak aşısı ile birlikte üçlü karma aşı (MMR) şeklinde 12. aydan itibaren uygulanmaktadır. 12. aydan önce yapılan aşılamalarda, 6 ay sonra ikinci bir doz aşı gereklidir. Doğumdan sonra 9. ayda sadece kızamık aşısı yapılmış bir çocuğa, kızamık – kızamıkçık – kabakulak aşısının uygulanma zamam 15. ay olmalıdır. Deri altına veya kas içine uygulanan bu aşının belirgin bir yan etkisi yoktur. Aşı yerinde ağrı, kızarıklık ve daha sonra görülen hafif deri döküntüleri olabilir. Bu yan etkiler çok nadir olup, tedavi gerektirmeksizin kendiliğinden iyileşir. Kızamıkçık aşısı veya üçlü aşı gebelerde kesinlikle uygulanamaz. Aşı olan bir bebeğin ya da çocuğun gebe annesine ya da bir yakınına bu hastalığı bulaştırması ise söz konusu değildir.
Amerikan tıp otoriteleri (ACIP – Bağışıklama Uygulamalarında Danışman Kuruluş ve Amerikan Pediatri Akademisi AAP) 4 – 6 yaşlarında ve 11 – 12 yaşlarında ikinci bir doz MMR aşısının yapılmasını önermektedir. 12 yaşında uygulanacak MMR aşısı ile kız çocukları doğurganlık çağının sonuna kadar kızamıkçık enfeksiyonundan korunmuş olacaklardır.
En değerli varlığımız olan çocuklarımızı, ölümcül ve sakat bırakan hastalıklardan korumak ve onlara sağlıklı bir gelecek sunabilmek için en emin yolun; zamanında ve eksiksiz olarak aşı uygulanması olduğunu unutmayınız.
