Anne babaların büyük bir çoğunluğu bebeklerinin kulaklarının iyi işitmediğini anlamazlar. Anne babaların büyük bir çoğunluğu bebeklerinin kulaklarının iyi işitmediğini anlamazlar. Nasıl olsa bebek, söylenen cici sözlere ve ninnilere güzel güzel gülümser.
Ancak bu, bebeğin kulaklarının iyi işittiğinin göstergesi değildir. Bebeğin bu tepkisi genelde anne ve babasının ilgisini çektiği ve hareketlere tepki gösterdiği içindir. Bu nedenle bebeğin kulaklarının iyi işitip işitmediğini anlamak oldukça zordur. Almanya’da yapılan bir araştırma 500 bin çocuğun iyi işitmediğini ortaya koymuş. Bunların 80 bini ise ağır işitiyor. Aynı araştırma bu rakamın gittikçe yükseldiğini belgelemiş.
Bebeğin ilk muayenelerinde işitme bozukluğu genelde ortaya çıkmıyor. Çocuğun kulaklarının iyi işitmediği ancak belli bir yaştan sonra aileler tarafından anlaşılıyor.
Duyu mekanizması nasıl çalışıyor?
Peki, duyu mekanizması nasıl çalışıyor? Seslerin beynimizde bir anlam ifade etmeleri için hangi işlemlerden geçmeleri gerekiyor? Kulak kepçesi ve dış kulak yolu, sesi algılar ve kulak zarına ulaşır. Ses olarak algıladığımız fiziksel dalgalar, kulak zarında harekete yol açar. Bu hareket Orta kulaktaki kemikçiklere ulaşır. Çekiç, örs ve sonrasında üzengi ismindeki kemikçiğin hareketiyle ses dalgası iç kulağa ulaşır. Ses dalgaları bu mesafeye kadar hava ortamında yayılmaktadır. İç kulağın içi sıvı doludur. Ses dalgaları iç kulağa ulaşınca, bu sıvı hareketlenir ve bu esnada işitme organı da diyebileceğimiz “korti organı” devreye girer. Korti organındaki değişik membranlar (zarlar) üzerindeki türlü hücreler (kıl hücreleri) titreşerek, duysal uyarının işitme sinirine ulaşmasını sağlar. İşte korti organındaki bu türlü hücreler mekanik enerjiyi, elektriksel enerjiye dönüştürüp, işitme siniri aracığıyla yukarı merkezlere (beyne) ulaştırırlar.
Bebeğinizin kulaklarını çalıştırın
Bebeğinize çeşitli sesler duyurarak işitme organını çalıştırın. Bebek işittiği çeşitli sesleri hafızasına yerleştirerek, bunları bir sonraki sefer duyduğunda ayırt etmeye çalışır. Bebeklerin büyük bir kısmı altıncı haftadan sonra çeşitli sesler çıkartırlar. Ancak altıncı aydan sonra sağlıklı bebekler daha çok ses çıkartmaya ve sesleri ile çeşitli tepkiler vermeye başlarken, iyi işitmeyen bebekler gitgide sessizleşirler.
Çünkü bu bebeklerin işitme mekanizmaları yeteri kadar uyarılmaz. Dolayısıyla bebek bir şey duymadığı için bir süre sonra iyice sessizleşir. Uzmanlar küçük çocuklarda oluşan işitme bozukluklarının en çok kulak içindeki tüy (iç kulak problemi) hücrelerinden kaynaklandığını söylüyorlar. Aynı zamanda orta kulak iltihapları da işitme kaybına yol açıyor. Ancak bu rahatsızlıklar tam olarak sağırlığa yol açmıyorlar.
Bebek buna rağmen biraz olsun işitiyor. Ancak çeşitli tedaviler ve terapilerle çocuğun işitme yetisinin geliştirilmesi gerekir. Bazen ilaçla tedavi ve cerrahi girişimler de gerekli görülür.
Bebeğiniz İyi Duyuyor Mu?
Aşağıdaki test yardımı ile bebeğinizin iyi işitip işitmediğini ölçebilirsiniz. Soruları “evet” ya da “hayır” ile cevaplayın. İdeal olan tüm soruların “evet” ile cevaplandırılması, ancak soruların bir kısmına “hayır” diyorsanız bu, bebeğinizin sağır olduğu anlamına gelmez.
- Haftadan 6. Haftaya kadar
Bebeğiniz gürültüye ürkerek tepki veriyor mu? Bebeğiniz ani bir gürültü karşısında refleks olarak gözlerini kırpıyor mu? Bebeğiniz sizin sesiniz ile yatışıyor mu? Bebeğinizin arkasında gerçekleşen kağıt hışırtısı, zil sesi gibi sesler dikkatini çekiyor mu? Bebeğiniz kendisi sesler çıkartmaya başladı mı? Bebeğiniz gürültü karşısında emmeye ara veriyor mu?
- – 4. ay arası
Bebeğiniz gürültünün geldiği yere kafasını çeviriyor mu? Bebeğiniz sesli gülüyor mu? Gürültü karşısında uykusundan uyanıyor mu? Müzik karşısın da ağlaması kısa süre için bile olsa duruyor mu? Çıkardığı seslerle çevresindekiler ile iletişim kurmaya çalışıyor mu? Bebeğinizin yüz ifadesi yan odada annesinin sesini duyarken değişiyor mu?
- – 7. ay arası
Bebeğiniz 3 – 4 değişik ses çıkartabiliyor mu? Bebeğiniz ona seslenildiğinde karşılık veriyor mu? Bebeğiniz çıkardığı sesler ile dikkat çekmeye çalışıyor mu? Büyüklerin konuşması onun ilgisini çekiyor mu? Radyo ya da televizyondan gelen bir ses için oyunu bölüyor mu?
10.- 12. ay arası
Bebeğiniz “hayır” gibi yasakları dinliyor mu? Bebeğiniz “bana topu at!” gibi emirlere tepki veriyor mu? Gelen bir müziğin kaynağını bulmak için aramalar yapıyor mu? Bir metre mesafeden onunla sessizce konuştuğunuz zaman tepki veriyor mu? Bebeğiniz kendi dili ile sizinle konuşmaya çalışıyor mu? Çıkardığı sesler ile memnuniyet ifade ediyor mu? Aşina olduğu seslere sevinç tepkileri veriyor mu?
Bütün bunlara dikkat etmeniz ümidiyle. Sağlıcakla Kalın.
